درمان کمال گرایی از دید دکتر میثم شکری ساز

به گفته دکتر میثم شکری ساز درمان کمال گرایی اولین قدم برای رسیدن به پیشرفت هایی است که باور های کمال طلبانه مانع از دستیابی به آنها می شوند. داشتن باور های کمال گرا یکی از علل اساسی و مهم برای طیف وسیعی از آسیب شناسی های روانی می باشد بنابراین انجام انواع تست کمال گرایی می تواند در شناسایی علل زمینه ای این باور ها مفید باشد.

آیا شما وسواس کمال دارید؟ آیا مدام خود را ناامید می کنید؟ آیا از اطرافیان تان انتظارات زیادی دارید؟ دنیایی که در آن زندگی می کنیم تقریبا دنیای ناقصی است که تلاش به کمال افراطی در آن بیهوده می باشد. با این حال همچنان اطراف مان مملوء از افرادی است که تمایل شدیدی به داشتن زندگی کامل و بی نقص دارند. مهم است بدانیم که اگر در زندگی جایی برای خطا باقی نگذاریم، آنچه عاید مان می شود همیشه ناامیدی خواهد بود. هدف از انجام انواع تست کمال گرایی این است که تمایلات بی نقص گرایی را در فرد، شدت و زمینه های آن را نشان دهد.

در این محتوا می خواهیم دربارۀ مفهوم کمال گرایی، نشانه ها، انواع و درمان آن همچنین اهمیت درمان کمال‌گرایی در ازدواج حرف بزنیم.

کمال گرایی چیست؟

از نگاه دکتر میثم شکری ساز کمال گرائی به این باور اطلاق می شود که هر کاری را که انجام می دهید نباید خطا باشد و یا اینکه نباید اشتباهی را مرتکب شوید. حتی ممکن است وقتی اشتباه می کنید احساس بی لیاقتی، طرد شدگی و یا شکست خوردن را تجربه کنید. یک فرد کمال گرا صرفاً با این باور که نقص غیر قابل قبول است پیوسته به سوی کمال می کوشد. این طرز فکر می تواند برای سلامتی او مضر باشد. همچنین می تواند مانع از رسیدن  به موفقیت هایی شود که آن فرد پتانسیلش را دارد.

نشانه های کمال گرایی

بسیاری از افراد در زمینه های خاصی از زندگی خود کمال گرا هستند. اگر می بینید که می خواهید در بیشتر کارهایی که انجام می‌دهید به کمال برسید، ممکن است یک کمال‌گرای تمام وقت باشید. برخی از نشانه های واضح برای کمال گرائی عبارتند از:

• نمی توانید یک کار را شروع کنید مگر اینکه مطمئن شوید می توانید آن را بدون نقص اجرا نمایید.
• خیلی بیشتر از دیگران طول می کشد تا یک کار را به سرانجام برسانید.
• محصول نهایی را حیاتی ترین بخش یک کار می بینید.
• فکر می کنید یک کار هرگز به سرانجام نمی رسد مگر اینکه کامل و بی نقص باشد.

انواع کمال گرایی

از دیدگاه دکتر میثم شکری ساز در پروتکل درمان کمال گرایی با سه نوع کمال طلبی مواجه می شویم. این سه نوع در حالی که شباهت های زیادی با همدیگر دارند، تفاوت های کلیدی نیز بین شان وجود دارد. این سه نوع عبارتند از:

• استانداردهای شخصی کمال گرایی: این نوع کمال گرایی را نوع سالم تلقی می کنند؛ زیرا شما برای رسیدن به اهداف عالی شخصی تان انگیزه دارید. بنابراین میزان فرسودگی شغلی و یا استرس در شما کمتر خواهد بود. در نتیجه به دلیل استرس ناشی از تلاش های مستمر برای رسیدن به کمال کمتر احتمال دارد که به خود آسیب بزنید. دیگران ممکن است فکر کنند استاندارد های شما خیلی بالا هستند اما این معیار ها و استاندارد ها فقط به شما انگیزه می دهند.
• کمال گرایی خودانتقادی: در تست کمال گرایی با نوع دیگری مواجه می شوید که کمال گرایی خودانتقادی است. این نوع کمال گرایی ممکن است باعث شود که شما احساس ترس کنید یا اینکه فکر کنید هرگز به اهداف خود نخواهید رسید. ناامیدی از این امر ممکن است منجر به مسائلی مانند اختلالات اضطرابی، استرس، محکومیت خود و اجتناب شود.
• کمال گرایی تحمیل شده اجتماعی: در این حالت از بی نقص گرایی در حقیقت کمال توسط یک منبع بیرونی خواسته می شود. این امر می تواند از شغل تان ناشی شود که نیازمند حداکثر دقت است مانند یک پزشک یا یک وکیل. افرادی که در این حرفه ها فعالیت می کنند بیشتر احتمال دارد که افکار ناامیدی، استرس، آسیب رساندن به خود و یا حتی خودکشی داشته باشند. افرادی که با انتظارات اجتماعی یا فرهنگی بالایی مواجه هستند نیز ممکن است در معرض کمال گرایی تحمیل شدۀ اجتماعی قرار بگیرند.

درمان کمال گرایی

از نگاه دکتر میثم شکری ساز مقابله با کمال گرایی ممکن است دشوار باشد، اما قابل درمان است. در درمان کمال‌گرایی می توان از مدیریت علت اصلی رفتار های کمال طلبانه استفاده کرد. یک متخصص سلامت روان پیش از اتخاذ پروتکل درمان کمال گرایی از تست کمال گرایی چند بعدی استفاده می کند. با استفاده از این تست ها می خواهد بفهمد که چه چیزی باعث کمال گرایی شما می شود.

برخی از انواع درمان های مورد استفاده برای غلبه بر کمال گرایی عبارتند از:

• درمان شناختی رفتاری: به چالش کشیدن افکار غیر مفید و شکل گیری راه های جایگزین برای مقابله و تفکر
• درمان پذیرش و تعهد: تغییر باور های غیر مفید در یک کمال گرا به اتخاذ مجموعه ای از ارزش های پایدار و متعادل برای زندگی

اهمیت درمان کمال گرایی

 طبق صحبت های دکتر میثم شکری ساز در درمان کمال‌گرایی به ویژه درمان کمال گرایی در مطالعه و یا درمان کمال گرایی در ازدواج می توان با انواع تست کمال گرایی به علل بروز این ویژگی و نتایج مفید زیر دست یافت.

• کاهش رفتار کمال گرایانه: استراتژی های قابل اجرا برای کاهش رفتار های کمال گرایی و آزمایش هایی برای بررسی باور ها و ترس ها.
• تغییر تفکر کمال‌گرا: افکاری را که کمال گرایی را ادامه می دهند را به چالش بکشید و تغییر دهید. راهبرد هایی را برای شناسایی و اصلاح تفکر غیر مفید ارائه دهید. همچنین می توانید تنظیم قوانین و مفروضات غیر مفیدی را ارائه نمایید که چرخه کمال گرایی را تداوم می بخشند.
• بررسی ارزش ها: قبل از ایجاد راهبرد هایی برای ایجاد یک زندگی متعادل تر، ارزش ها و استاندارد های کمال طلبی را مورد بررسی قرار دهید.

در مجموع، هدف از درمان کمال‌گرائی ایجاد تاب‌آوری پایدار است که فرد را قادر می سازد تا در مواجهه با شکست ها که بخشی از زندگی هستند به جلو و به سوی زندگی متعادل تر حرکت کند.

درمان کمال گرایی در ازدواج

وقتی یک نفر به راحتی تحت تاثیر شکست قرار می گیرد و استاندارد های غیر واقعی برای خود دارد، این انتظارات اغلب به اطرافیانش نیز سرایت می کنند. افراد کمال گرا در زمینه ازدواج نیز مدام درگیر افکار آزاردهنده هستند. داشتن رابطه با یک کمال گرا می تواند چالش بر انگیز باشد. این امر نه به این دلیل است که شریک کمال گرای شما دوست داشتنی نیست بلکه به این دلیل است که سخت گیری های ذهنیت او و انتظارات فوق العاده اش از خود می تواند تأثیری تنش زایی را بر روابط شما داشته باشند.

درمان کمال گرایی در ازدواج بیشتر منوط به دریافت مشاوره از مشاور ها و روانشناسان مجرب می باشد. البته به این نکته توجه کنید که اگر میزان ویژگی کمال طلبی در همسرتان خفیف است و شدت خیلی بالایی ندارد، می توانید از طریق راهکار های ارائه شده توسط مشاور و یا روانشناس به کنترل رفتار های کمال گرایانه در او کمک کنید تا سریع تر درمان شود. با این حال گاهی شدت بی نقص گرائی خیلی بالا و مزمن می‌باشد که در این صورت باید در پی درمان‌های حرفه‌ای تر باشید.

اهمیت تست کمال گرایی

انجام تست کمال گرایی در حوزه های بسیاری می تواند به شما کمک کند تا در تمام زمینه های زندگی تان چه شخصی و چه اجتماعی تعادل را در پیش بگیرید. بهبود فرایند تصمیم گیری، ایجاد تعادل در انتظارات از دیگران، میزان کوشش برای رسیدن به تعالی، به حداقل رساندن ترس و نگرانی از بروز اشتباهات و همچنین کاهش نیاز به دریافت تاییدیه از دیگران از جمله موارد مهمی هستند که در درمان کمال‌گرائی با آنها مواجه خواهید شد.

جمع بندی

درمان کمال گرایی به ترس از شکست غلبه می کند. همان طور که گفته شد ترس از شکست با افکار بی نقص گرایی همراه هستند. افراد مبتلا به افکار کمال گرایانه همواره بر عبث می پویند. به عبارت دیگر آنها مدام در تلاشند تا به اهداف دست نیافتنی برسند و میزان ارزشمندی خود را با میزان بهره‌وری و موفقیت‌شان می‌سنجند. فشار مداوم برای دستیابی به اهداف غیر واقعی نه تنها باعث ناامیدی فرد می شود، بلکه به این معنی است که عزت نفس فرد به شدت به چیز های بیرونی وابسته است.

مهم است که بدانیم که کمال گرائی مترادف با برتری و یا رشد شخصی نیست. تاکید بر پیشرفت، پذیرفتن اشتباهات به‌عنوان فرصت‌های یادگیری و تمرین ابراز مهربانی به خود برای ایجاد دیدگاه سالم‌تر در مورد موفقیت بسیار حائز اهمیت است. افراد با اذعان به اینکه کمال هدفی غیر واقعی و دست نیافتنی است می توانند خود را از زیر بار کمال‌گرائی رها کرده و در تلاش های خود رضایت بیشتری را پیدا کنند. جست و جوی حمایت از سوی عزیزان، درمانگران و یا گروه های حمایتی نیز می تواند در مدیریت تمایلات کمال طلبانه و درمان کمال گرایی و همچنین پرورش یک رویکرد متعادل به زندگی مفید باشد.