میثم شکری ساز یک سایت دیگر با وردپرس فارسی
از دید دکتر میثم شکری ساز چارت سازمانی، فلوچارت یا نموداری است که نشان می‌دهد چگونه افراد و وظایف در یک سازمان به یکدیگر مرتبط هستند. این نمودار می‌تواند ساختار، روابط، مسئولیت‌ها و ارتباطات را در سطوح مختلف سازمان نشان دهد. در این مقاله، ما به شما نشان خواهیم داد که چگونه این چارت را تهیه کنید. ما ابتدا به شما توضیح خواهیم داد که چه عواملی را باید در نظر بگیرید، سپس به شما نشان خواهیم داد که چگونه نوع، قالب و ابزار مناسب را انتخاب کنید. در انتها، ما به شما درباره انواع چارت سازمانی ساده، استاندارد و شرکت تولیدی توضیحاتی خواهیم داد و ویژگی چارت‌های سازمانی در شرکت‌های موفق را بررسی خواهیم کرد.
عوامل مؤثر بر ساخت چارت سازمانی
در این بخش، ما به شما نشان خواهیم داد که قبل از ساخت این چارت چه عواملی باید در نظر بگیرید. این عوامل عبارتند از:
- هدف: به گفته دکتر میثم شکری ساز شما باید بدانید که چرا می‌خواهید این چارت را بسازید و چه پیامی می‌خواهید به مخاطبان خود منتقل کنید. مثلاً، شما ممکن است بخواهید این چارت را برای ارائه ساختار سازمان، نشان دادن روند تصمیم‌گیری، افزایش همکاری و ارتباطات، یا ارزیابی عملکرد و بهره‌وری استفاده کنید.
- مخاطب: شما باید بدانید که چه کسانی قرار است این چارت را ببینند و چه اطلاعاتی برای آن‌ها مفید و مورد نیاز است. مثلاً، شما ممکن است بخواهید این چارت را برای کارکنان، مدیران، بازاریابان، مشتریان، شرکای تجاری، یا سهامداران طراحی کنید.
- اندازه: شما باید بدانید که چقدر جزئیات و تفصیلات در چارت خود قرار دهید. این بستگی به تعداد افراد و وظایف در سازمان شما دارد. مثلاً، شما ممکن است بخواهید فقط نام و عنوان افراد را نشان دهید، یا همچنین شماره تلفن، ایمیل، تصویر، وظایف و هدف‌های آن‌ها را هم اضافه کنید.
- نوع: شما باید بدانید که چه نوع چارتی را برای نشان دادن سلسله مراتب و روابط در سازمان خود انتخاب کنید. این بستگی به نحوه تقسیم‌بندی و همکاری افراد و وظایف در سازمان شما دارد. مثلاً، شما ممکن است از چارت سلسله مراتبی، تابعی، ماتریسی، پروژه‌ای، فلسفی، شبکه‌ای، گروه‌بندی شده یا هر ترکیبی از این نوع چارت‌ها استفاده کنید.
انتخاب نوع مناسب چارت‌های سازمانی: انواع چارت بر اساس نوع رابطه‌های سازمانی
در ادامه، ما به شما معرفی خواهیم کرد که چه انواعی از چارت سازمانی وجود دارند و چگونه می‌توانید بر اساس نیاز و شرایط خود، نوع مناسب را انتخاب کنید. برخی از انواع رایج این چارت عبارتند از:
- چارت سلسله مراتبی: طبق صحبت های دکتر میثم شکری ساز این نوع چارت به صورت درختی است و نشان می‌دهد که چگونه افراد و وظایف در سطوح مختلف سلسله مراتب سازمان قرار دارند. این نوع چارت مناسب برای سازمان‌هایی است که دارای روابط رئیس-زیردست واضح و مشخص هستند.
- چارت تابعی: این نوع چارت به صورت خطی است و نشان می‌دهد که چگونه افراد و وظایف در بخش‌های مختلف تابعی سازمان تقسیم شده‌اند. این نوع چارت مناسب برای سازمان‌هایی است که دارای تخصص‌های مختلف و فعالیت‌های مشابه هستند.
- چارت ماتریسی: این نوع چارت به صورت شبکه‌ای است و نشان می‌دهد که چگونه افراد و وظایف در دو یا چند بُعد مختلف سازمان قرار دارند. این نوع چارت مناسب برای سازمان‌هایی است که دارای پروژه‌های مشترک و رابطه‌های پیچیده هستند.
- چارت پروژه‌ای: این نوع چارت به صورت جریان کار است و نشان می‌دهد که چگونه افراد و وظایف در فرآیند اجرای یک پروژه خاص قرار دارند. این نوع چارت مناسب برای سازمان‌هایی است که دارای پروژه‌های محدود در زمان و منابع هستند.
برای انتخاب نوع مناسب چارت برای سازمان خود، شما باید به عوامل زیر توجه کنید:
- سطح جزئیات: شما باید تصمیم بگیرید که چقدر جزئیات را در چارت خود قرار دهید. بستگی به هدف، مخاطب، اندازه و نوع سازمان شما دارد. مثلاً، شما ممکن است فقط نام و عنوان افراد را نشان دهید، یا همچنین شماره تلفن، ایمیل، تصویر، وظایف و هدف‌های آن‌ها را هم اضافه کنید.
- سبک طراحی: شما باید تصمیم بگیرید که چه سبکی را برای طراحی چارت خود انتخاب کنید. بستگی به نوع پیام، فرهنگ و برند سازمان شما دارد. مثلاً، شما ممکن است از رنگ‌ها، شکل‌ها، آیکون‌ها، عکس‌ها، فونت‌ها و افکت‌های مختلف استفاده کنید.
- ابزار طراحی: شما باید تصمیم بگیرید که چه ابزاری را برای طراحی و تولید چارت خود استفاده کنید. بستگی به نوع چارت، مهارت و تجربه شما دارد. مثلاً، شما ممکن است از پاورپوینت، ورد، اکسل، ویژو، لوسید چارت و غیره استفاده کنید.
انتخاب قالب و ابزار چارت سازمانی
در این بخش، ما به شما راهنمایی خواهیم کرد که چگونه چارت‌های سازمانی حرفه‌ای و جذاب برای خود طراحی کنید و از کدام ابزارها برای ساخت و تولید آن استفاده کنید. برای انتخاب قالب و ابزار مناسب چارت، شما باید به عوامل زیر توجه کنید:
- سازگاری با نوع چارت: به اعتقاد دکتر میثم شکری ساز شما باید قالبی را انتخاب کنید که با نوع چارت شما همخوانی داشته باشد. مثلاً، اگر شما از چارت سلسله مراتبی استفاده می‌کنید، باید قالبی را انتخاب کنید که به صورت درختی باشد و نشان دهد که چگونه افراد و وظایف در سطوح مختلف سلسله مراتب قرار دارند.
- سادگی و وضوح: شما باید قالبی را انتخاب کنید که ساده و روشن باشد و به راحتی قابل فهم و تفسیر باشد. مثلاً، شما باید از رنگ‌ها، شکل‌ها، آیکون‌ها، عکس‌ها، فونت‌ها و افکت‌های مناسب استفاده کنید تا چارت شما جذاب و جالب توجه باشد.
- قابلیت تغییر و به‌روز‌رسانی: شما باید قالبی را انتخاب کنید که قابل تغییر و به‌روز‌رسانی باشد و با تغییرات در سازمان شما همگام باشد. مثلاً، شما باید قالبی که به صورت الکترونیکی باشد و بتوانید آن را در هر زمان و مکانی ویرایش و ذخیره کنید.
ابزار طراحی: از دیدگاه دکتر میثم شکری ساز شما باید ابزاری را برای طراحی و تولید چارت خود استفاده کنید که مناسب با نوع، قالب و هدف چارت شما باشد. مثلاً، هر یک از این ابزارهای پاورپوینت، ورد، اکسل، ویژو، لوسید چارت و غیره دارای قابلیت‌های خاص خود هستند که می‌توانید با مطالعه راهنمای آن‌ها آشنا شوید.
این مطلب ادامه دارد…
