مدیریت موجودی از نگاه دکتر میثم شکری ساز

از دید دکتر میثم شکری ساز مدیریت موجودی، یکی از اعمال حیاتی و بسیار مهم در هر سازمان می باشد. به طور کلی می توان گفت به کمک مدیریت صحیح موجودی، سازمان ها می توانند نقدینگی بیشتری داشته و هزینه ها را به میزان معقولی کاهش دهند. به بیان ساده تر، می توان مدیریت کردن موجودی را فرآیند کنترل و نظارت بر اموری مانند انبار کردن یا ذخیره سازی کالا ها، جابجایی و همچنین سازماندهی موجودی یک کسب و کار دانست. اگر مدیریت کردن موجودی به درستی انجام نشود؛ هزینه های نگهداری سازمان ها افزایش پیدا کرده و ممکن است موجودی اضافی منجر به هدر رفتن و فاسد شدن کالا ها شود.

 اهمیت مدیریت موجودی چیست؟

به گفته دکتر میثم شکری ساز کاهش هزینه ها را می توان مهم ترین اهمیت کنترل موجودی دانست. با کنترل دقیق موجودی می توان هزینه ذخیره سازی و انبار کردن را به میزان قابل توجه ای کاهش داد. علاوه بر این مسئله، جریان نقدینگی در سازمان، بهبود پیدا می کند. افزایش حجم نقدینگی در سازمان، اگر به درستی استفاده شود می تواند کمک کند تا آن سازمان در مسیر درستی حرکت کرده و به نتایج بسیار خوبی در راستای اهداف مالی خود، دست پیدا کند. با افزایش حجم نقدینگی و آزاد کردن سرمایه، سازمان می تواند سرمایه آزاد شده را در به شیوه های مختلف سرمایه گذاری کرده و سود قابل توجه ای کسب کند. همیشه در هر کسب و کاری، رضایت مشتریان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.‌

 برنامه ریزی و کنترل موجودی

طبق نظر دکتر میثم شکری ساز با مدیریت دقیق موجودی، می توان از این که کالا به موقع به دست مشتری می رسد؛ اطمینان پیدا کرد. افزایش کارایی عملیاتی، یکی دیگر از مزیت های کنترل موجودی می باشد. کارایی کلی سازمان و ردیابی انبار، بسیار ساده تر می شود. اهمیت دیگر این است که مزیت رقابتی نیز برای سازمان به وجود می آید. منظور از مزیت رقابتی، این است که سازمان می‌ تواند خواسته های مشتریان راحت تر تامین کرده و نسبت به نیاز های بازار واکنش مناسب نشان دهد.

 

   شاخص های کنترل موجودی

در این قسمت به بررسی یکی سری از مفاهیم و شاخص های کنترل موجودی می پردازیم. بررسی این مفاهیم و داشتن اطلاعات در این مورد، می تواند ما را برای کنترل و مدیریت صحیح موجودی بهتر آماده کند. یکی از مفاهیم کلیدی که در این حوزه بررسی می ‌شود؛ گردش موجودی می باشد. گردش موجودی را می توان یک معیار بررسی عملکرد دانست. به کمک آن معیار کلیدی، می‌ توان کارایی و صحیح بودن شیوه های مدیریت موجودی در یک شرکت را اندازه گیری کرد.

 گردش موجودی

‌ بر باور دکتر میثم شکری ساز منظور از گردش موجودی، این است که یک شرکت در یک بازه زمانی مشخص به طور مثال در یک سال، چند بار محصولات خود را فروخته و دوباره شارژ می کند. گردش موجودی اگر زیاد باشد؛ می تواند نشان دهنده این مسئله باشد که یک کسب و کار موجودی خود را بهتر کنترل می کند. همچنین گردش موجودی بالا، نشان دهنده سرعت در فروش و همچنین کاهش هزینه های نگهداری می باشد. گردش موجودی کم نیز می تواند نشان دهنده وجود کالا های کهنه شده یا کند گردش باشد.

 مدیریت موجودی متمرکز و غیر متمرکز

به اعتقاد دکتر میثم شکری ساز یکی دیگر از شاخص های کنترل موجودی، مدیریت موجودی متمرکز و غیر متمرکز است. منظور از مدیریت متمرکز این است که تمام کالا ها در یک انبار تجمیع شوند. این شیوه مزیت های خاص خودش را دارد. یکی از مزیت های این روش این است که هزینه نگهداری کالا ها به میزان قابل توجه ای کاهش پیدا می کند. همچنین کنترل موجودی نیز می تواند راحت تر باشد. شیوه متمرکز، ابعاد منفی نیز دارد.‌ در این شیوه این امکان وجود دارد که کالا ها دیر تر به دست مشتری ها برسد و امکان از دست رفتن آن مشتری ها وجود دارد.

 مدیریت غیر متمرکز

در مدیریت غیر متمرکز همان طور که از نامش پیداست؛ کالا ها در چند انبار نگهداری می شوند. این استراتژی می تواند کمک کند تا زمان تحویل به حداقل میزان ممکن برسد. با کاهش زمان تحویل، رضایت مشتری ها نیز به میزان قابل توجه ای افزایش پیدا می کند. اما شیوه غیر متمرکز نیز می تواند با افزایش هزینه های ذخیره سازی و نگهداری همراه باشد. همچنین این شیوه، با افزایش پیچیدگی هایی در زمینه مدیریت موجودی نیز همراه است.

 موجودی مدیریت شده توسط فروشنده

موجودی مدیریت شده توسط فروشنده یک همکاری بین تامین کننده و فروشنده می باشد. در این مدل مسئولیت کنترل و مدیریت موجودی و نظارت بر آن، برعهده تامین کننده می باشد. این شیوه به کسب و کار های کوچک و بزرگ کمک می کند تا هزینه های مربوط به ذخیره سازی و انبار های خود را، کاهش دهند. با وجود این مزیت، vmi  سختی هایی مانند داشتن اطلاعات قوی و سیستم های مدیریتی داده ها دارد.‌ این داده ها برای تصمیم گیری صحیح لازم هستند. برای داشتن داده های دقیق، باید همکاری و اعتماد کافی بین فروشنده و تامین کننده وجود داشته باشد.

موجودی محموله

یکی دیگر از مفاهیمی که در مدیریت موجودی وجود دارد؛ موجودی محموله می باشد‌. در این مفهوم تامین کننده، مالکیت موجودی را تا وقتی که به دست مشتری نهایی برسد؛ حفظ می کند. در این سیستم، خطر فاسد شدن مواد و از دست رفتن کیفیت آن ها به حداقل میزان ممکن می رسد. 

 روش های بهینه خرید

روش های خرید باید مناسب با نیاز سازمان تدوین و اجرا شوند. این گونه کالا ها در زمان مناسب، تامین می شوند. ساده ترین شکل اجرای فرایند خرید، به این صورت است که ابتدا درخواست خرید ثبت می شود. در این درخواست باید نوع دقیق کالا، میزان مورد نیاز و همچنین زمان مورد نیاز تحویل  کالا نیز ثبت شود. سپس نوبت به استعلام قیمت از تامین کنندگان مختلف می رسد. در انتخاب تأمین کننده نهایی، فاکتور های مختلفی مانند قیمت، کیفیت کالا، زمان ارسال، سابقه خوب، طرح ها و تخفیف ها دخیل هستند. کار مهم دیگری که باید انجام شود این است که استعلام های انجام شده برای قیمت کالا بایگانی شوند. این گونه می توان در تجربه های بعدی برای خرید، از این استعلام ها استفاده کرد. در نهایت باید سفارش خرید به صورت نهایی ثبت شود. در ثبت سفارش نهایی، باید موارد مختلفی مانند مقدار، کیفیت، شیوه حمل، زمان رسیدن کالا ها و نحوه پرداخت ذکر شود.

این مطلب ادامه دارد…